Το άσπρο ορίζεται από το μαύρο; Μπορούμε να ορίσουμε το θετικό χρησιμοποιώντας ως απαρχή της σκέψης μας το αρνητικό; Κρύβονται πίσω από τις αξίες όσα απαξιώνουμε; Εγκληματούμε για να προστατέψουμε και να προφυλάξουμε; Η απάντηση είναι σαφέστατα θετική. Θασας το αποδείξω σε λίγο και θα συμφωνήσετε αφού τα επιχειρήματά μου, καλά ανεπτυγμένα, ως αποτέλεσμα των πολλών και επίπονων ωρών αναστοχασμού κάτω από τα δέντρα των καμένων μου δασών, δεν θα σας αφήσουν άλλη επιλογή.
Ας πάρουμε για αρχή μια λέξη η ομορφιά της οποίας είναι αναμφισβήτητη. Πίσω από την υπέροχη λέξη «ειρήνη» κρύβεται το έγκλημα του πολέμου. Αλήθεια πόσες φορές στην ιστορία της ανθρωπότητας, δεν έγιναν πόλεμοι καταστροφικοί στο όνομα της ειρήνης; Για να διατηρήσουμε την ειρήνη ας κάνουμε ένα πόλεμο ακόμη και μετά βλέπουμε. Για να σας θυμίσω και τα δικά μας, τη διατήρηση της ειρήνης στη Μεσόγειο επιχειρούν οι καλοί μας γείτονες και να σου τους να σεργιανίζουν πάνω κάτω τα τουρκικά πολεμικά πλοία. Για την ειρήνη χρησιμοποιούμε τα όπλα του πολέμου. Την ειρήνη διατυμπανίζουν τα πάνοπλα έθνη και της ειρήνης θιασώτες είναι οι κατασκευαστές και οι έμποροι των όπλων.
Πίσω από την αναμφισβήτητα πεντακάθαρη, κατάλευκη «αλήθεια» πόσα και πόσα ψέματα δεν κρύβονται ντροπιασμένα; Κάποιες φορές αυτούσια ως ψέματα και κάποιες φορές μεταμφιεσμένα σε αλήθειες. Μικρές δήθεν αλήθειες που κτίζουν την μεγαλύτερη. Κάποιες φορές είναι γυμνή και άλλες ντυμένη. Γιατί πολλές φορές δεν την αντέχουμε την αλήθεια μας γυμνή. Πόσες αλήθειες ακούμε καθημερινά να ψεύδονται; Γιατί ναι, η «αλήθεια» κατασκευάζεται όπως ακριβώς και το ψέμα. Το σίγουρο είναι πως ως αλήθειες τα πιο πολλά ψέματα παρουσιάζονται μετά από το κυνήγι (!), κατά τη διάρκεια του πολέμου (και ναι, ζούμε σήμερα ένα πόλεμο σε πολλά επίπεδα) και σίγουρα πριν τις εκλογές (Δεν ξέρω αν κάτι σας θυμίζει αυτό. Λέμε τώρα.)
Πίσω από την «ελευθερία» και την «προστασία των δικαιωμάτων μας» καιροφυλακτεί η στέρηση τους. Η στέρηση της ελεύθερης αυτόβουλης απόφασης και της ελεύθερης διαχείρισης των όσων μας αφορούν. Το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφρασή μας, το δικαίωμα στο σεξουαλικό μας προσανατολισμό, το δικαίωμα στη ζωή ή και στον θάνατό μας. Βιώνουμε τον τελευταίο χρόνο καθημερινές παρεμβάσεις σε ζητήματα που έχουν να κάνουμε με την ελευθερία και τα ατομικά μας δικαιώματα. Πίσω από τη μάσκα της πανδημίας καταγράφονται ζητήματα που στην τελική οδηγούν στον περιορισμό των δικαιωμάτων μας σε σημείο παραλογισμού. Η ατομική ευθύνη για την τήρηση των μέτρων και την προστασία του συνόλου μεταμορφώθηκε σε διατάγματα και ντιρεκτίβες που στην κατάληξή τους, με μικρά γράμματα ορίζουν το ύψος του προστίμου που θα επιβληθεί. Για το καλό μας είναι που μας κλείνουν στα κελιά των φυλακών μας. Με υπερβολικές, πολλές φορές και αμφίσημες ή γεμάτες αντιφάσεις αποφάσεις. Μου θυμίζει την ιστορία του Βασιλιά που είχε κλείσει τους υπάκουους υπηκόους του σε γυάλινα κλουβιά για να τους προστατέψει. Από τον εαυτό τους. Γιατί ο εαυτός μας δεν ξέρει και μπορεί ενίοτε να γίνει ανεξέλεγκτος.
Μέσα σε κάθε αξία κρύβεται με άλλα λόγια η δυνατότητα αυτοκαταστροφής της. Κρύβεται η διαδικασία απαξίωσής της. Μέσα στην «ιστορία» κρύβεται η πολιτική. Στην κριτική σκέψη η χειραγώγηση. Στην αυτόνομη μάθηση η κατασκευασμένη ή/και ελεγχόμενη γνώση. Στην αποδοχή των άλλων και της κουλτούρας τους η αποκοπή από τις δικές σου ρίζες.
Και ισορροπούμε σε τεντωμένο σκοινί κάθε φορά που κινούμαστε από την μια άκρη στην άλλη για να ορίσουμε δια του αντιθέτου τον τρόπο ύπαρξης και συνύπαρξής μας. Και καταλήγουμε να πλέουμε σε άγνωστα νερά χωρίς πυξίδα γιατί μέσα σε όλο το μπέρδεμα και στην αιώνια μάχη ανάμεσα στο καλό και στο κακό, ανάμεσα στα αντίθετα που έλκονται, ξεχνούμε το πιο σημαντικό:
Πως εκείνο που τελικά καθορίζει τη ροή της ιστορίας είναι η στιγμή της συνάντησης. Όταν το φως σκουντουφλά στο σκοτάδι. Γιατί είναι το πιο βαθύ σκοτάδι που θα ορίσει ξανά τη γέννηση του φωτός. Πάνω στη σύγκρουσή τους είναι που θα οριστούν εκ νέου
Και όπως μας είπαν πρόσφατα, θα πάνε όλα καλά, αλλά όχι πριν γίνουν χειρότερα.
Ο Ρομπέν των Χαμένων Θαυμάτων
Υ.Γ. 1 : Ο άνθρωπος είναι λιγότερο ο εαυτός του όταν μιλάει ως ο εαυτός του. Δώσε του μια μάσκα και θα σου πει την αλήθεια. Όσκαρ Ουάιλντ
Υ.Γ. 2: Εξού και η υπογραφή