Επιτέλους επιστρέφουμε. Στο φυσικό μας χώρο. Σε ένα χώρο με βροχή και κρύο, με ήλιο και ζέστη, με λάσπη και σκόνη, και φυσικά με καντίνα που δεν θα είναι πλέον στην κουζίνα!
Με μαθήματα κατά τη διάρκεια των οποίων δεν θα μπορείς ούτε να τρως ούτε να κοιμάσαι. Το πιο τέλειο ήταν: έλεγχος ασκήσεων στο τέλος της μέρας με λουβί υπέροχο πάνω από το βιβλίο των μαθηματικών! (Το είδα με τα μάτια μου! Το λάτρεψα! Όχι, δεν το μαρτυρώ!)
Να ιδωθούμε ξανά στα μάτια. Να ξαναχαμογελάσουμε πίσω από μάσκες. Όχι, δεν θα ξαναγκρινιάξω για τη μάσκα! θα τη φορώ με ευλάβεια φτάνει να κρατήσει τα σχολεία μας ανοικτά! Η αλήθεια είναι πως έμαθα να αναγνωρίζω τα χαμόγελα που κρύβονται πίσω από τις μάσκες. Βλέπετε υπάρχουν μάτια που χαμογελούν πιο έντονα από τα άλλα. Για πρώτη φορά στη ζωή μου χαίρομαι για τις ρυτίδες γύρω από τα μάτια! Σαφέστατα τονίζουν το χαμόγελό.
Με τα παράθυρα ανοικτά και τη θέρμανση αναμμένη. It’s ok! Θα το αντέξουμε. Υπάρχουν και κουβέρτες αν χρειαστεί!
Με χέρια που θα σηκώνονται κανονικά και θα διεκδικούν τον λόγο. Ένα λόγο που δεν θα χρειάζεται για να ακουστεί το άνοιγμα ενός μικροφώνου.
Με αλληλεπίδραση ουσιαστική και δουλειά ομαδική χωρίς εικονικά δωμάτια που ανοίγουν και κλείνουν με το πάτημα ενός κουμπιού.
Να είμαστε όλοι παρόντες- παρόντες, χωρίς να μαγειρεύουμε ή να κάνουμε ποδήλατο ή να παίζουμε ταυτόχρονα και ηλεκτρονικά.
Να ζητούμε άδεια για να πάμε στην τουαλέτα.
Να ξυπνούμε το πρωί και να βγάζουμε τις πιτζάμες πριν πάμε για μάθημα. Να βλέπουμε και να μας βλέπουν κανονικά. Να μην μιλούμε μπροστά από κυκλάκια με αρχικά που αναβοσβήνουν. Να μιλούμε με τον διπλανό μας και να πιάνουμε παρατήρηση ή τιμωρία. Nα στέλνουμε χαρτάκια με σημειώματα όχι να γράφουμε στο chat.
Να απουσιάζουμε από το μάθημα γιατί είμαστε άρρωστοι ή γιατί κάναμε κοπάνα όχι γιατί έπεσε το δίκτυο.
Να ακούμε το κουδούνι και να βγαίνουμε έξω για διάλειμμα χωρίς να χρειάζεται να πατούμε το κόκκινο κουμπί για το leave.
Να μην περιμένουμε στο lobby κάποιος να μας αποδεχτεί στο μάθημα!
Και φυσικά να έχουμε τα βιβλία κλειστά όταν γράφουμε τεστ!
Το απολαύσαμε; Για λίγο ναι. Μετατρέψαμε το πρόβλημα σε ευκαιρία και βελτιώσαμε τις δεξιότητες μας προσθέτοντας και άλλα όπλα στη φαρέτρα μας; Σίγουρα! Είναι ουσιαστική και ποιοτική η μάθηση; Δυστυχώς συνήθως όχι! Χρειάζεται ουσιαστική παιδαγωγική αναβάθμιση; Σαφέστατα! Μέχρι τώρα είχαμε ασχοληθεί μόνο με τα τεχνικά ζητήματα. Πρέπει πλέον, αχρείαστη να είναι ξανά η εξ’ αποστάσεως, το κομμάτι της ενεργητικής μάθησης και της αλληλεπίδρασης να το διαχειριστούμε και να το συζητήσουμε επί της ουσίας.
Ήρθε η ώρα όμως να διαχειριστούμε και πληγές ανοικτές. Γιατί η εκπαίδευση ούτε λειτούργησε κανονικά στη φετινή χρονιά ούτε και θα λειτουργήσει κανονικά για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Παιδιά θα λείπουν γιατί θα είναι στενές επαφές ή κρούσματα. Τάξεις θα κλείνουν. Η πρόσβαση στην εκπαίδευση δεν θα διασφαλίζεται με ισότητα. Η εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση για τα περισσότερα παιδιά, πόσο μάλλον για παιδιά με ιδιαιτερότητες δεν είναι επαρκώς αποτελεσματική. Η ύλη, εννοείται, πως στα εξ αποστάσεως μαθήματα κινείται με ρυθμούς χελώνας ενώ ο χρόνος τρέχει σαν λαγός.
Απαιτείται άμεση και ουσιαστική αναδιαμόρφωση της ύλης. Επικέντρωση στα ουσιώδη. Ταυτόχρονα, για τη μέση εκπαίδευση ειδικά, άμεση αναθεώρηση της μορφής και του τρόπου αξιολόγησης. Αυτονόητο, είπα όμως να το σημειώσω, πως η ύλη για τις Παγκύπριες Εξετάσεις, για τους τελειόφοιτούς μας, πρέπει να μειωθεί δραστικά! Λαμβάνοντας δε υπόψιν και την απώλεια της περσινής χρονιάς, πόσο μάλλον την τεράστια ψυχολογική πίεση που ασκείται από την πανδημία και τον εγκλεισμό στους εφήβους μας, δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν εγκληματικό.
Οι πληγές αιμορραγούν και οι πληγές δεν είναι μόνο στην οικονομία. Δεν κλείνουν με επιδόματα. Οι πληγές στη ψυχή και οι τρύπες στη μάθηση δεν μπορούν να κλείσουν παρά μόνο με ουσιαστικές τομές, μόνο με χειρουργικής ακρίβειας εστιασμένες παρεμβάσεις. Από ανθρώπους θαρραλέους που θα αναλάβουν την ευθύνη. Πολιτεία, εκπαιδευτικοί, γονείς, όλοι βρισκόμαστε στο ίδιο στρατόπεδο. Μόνη μας έγνοια τα παιδιά. Χτες, όχι αύριο. Ας γίνουμε μια φορά σε αυτό τον τόπο προμηθείς. Οι επιμηθείς έχουν αποτύχει.
Ο Ρομπέν των Χαμένων Θαυμάτων
Υ.Γ.: Επιστέφουμε στα σχολεία με φυσική παρουσία. Επιτέλους! Ατομική ευθύνη έχει ο καθένας από εμάς, έναντι της κοινωνίας, της οικονομίας, της παιδείας, της υγείας, του κάθε ευάλωτου, του κάθε ηλικιωμένου, να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός και να τηρεί με ευλάβεια τα πρωτόκολλα. Όσο δύσκολο και αν είναι αυτό. Όσο και αν μας βγάζει από τη ζώνη άνεσης μας. Μέχρι να μπορέσουμε να αγκαλιαστούμε ξανά και να πετάξουμε τις μάσκες.